"Conclusie: De verkeersplannen moeten herzien worden." Herbekijk de webinar R4WO hier

Marc Goethals, cardioloog bij het hartcentrum van OLV Aalst en specialist in het effect van hinderlijk geluid op de gezondheid, haalt het milieueffectenrapport rond de omvorming van de R4 in Zelzate compleet onderuit. Volgens Goethals moet Vlaanderen op zoek naar een andere oplossing en die ligt volgens hem onder de grond.

Marc Goethals is al twintig jaar bezig met onderzoek naar de effecten van hinderlijk lawaai op de gezondheid. Op vraag van Geneeskunde voor het Volk boog hij zich recent ook over de plannen voor de omvorming van de R4 in Zelzate. Het buurtcomité van de Wittouckwijk vreest dat de aanleg van een nieuwe oprit - die de R4 vanuit Nederland met de E34 moet verbinden - vlakbij de wijk de leefbaarheid serieus zal verminderen.

Marc Goethals bevestigt die vermoedens. "Het is een illusie om te denken dat de geluidshinder zich beperkt tot de kleurenvlekken in een milieueffectenrapport", zegt hij. "Volgens dat rapport zou de blootstelling

aan geluids- en milieuhinder na de omvorming van de R4 lichtjes dalen. Eigenlijk bedoelt men dat het om een nuloperatie gaat. Een nuloperatie die met de verwachte toename aan verkeersstromen eigenlijk een negatief verhaal zal worden. Geen goed nieuws, zeker als je weet dat de geluidskwaliteit in bijna volledig Zelzate nu al slecht is."

Parameters

Goethals gaat zelfs nog een stapje verder. "In heel het milieueffectenrapport verschuilt men zich, zowel wat luchtvervuiling als lawaaihinder betreft, achter parameters. Men zegt 'het wordt niet erger'. Maar die parameters zeggen eigenlijk niks. Andere studies tonen echter aan dat afstand tot verkeer veel belangrijker is als maatstaf en dat is in Zelzate veel te dicht. De nabijheid van het verkeer is het echte probleem. Door verkeer is er niet alleen veel meer geluid, er is ook fijnstof, koolstof enzovoort. Zaken die alleen maar gaan toenemen in de wijken rond die hervormde R4. De enige oplossing is ervoor zorgen dat verkeer gescheiden wordt van woonkernen. In Zelzate is dat onder de grond. Het is nu eenmaal bewezen dat wonen vlak onder verkeer mensen ziek maakt. Conclusie: De verkeersplannen moeten herzien worden."

Antwerps scenario

Koren op de molen van het wijkcomité van de Wittouckwijk. Zij willen geen nieuwe oprit achter hun huizen en zien

meer heil in een Antwerps scenario waarbij een buurtcomité erin slaagde om de ring te laten overkappen. "Het milieueffectenrapport zegt ons dat de huidige geluidshinder niet zal verslechteren maar ook niet zal verbeteren. Hetzelfde rapport zegt ook dat het verkeer vanuit Nederland zal verdubbelen. Wij zijn er niet van overtuigd dat met een baanvak dat dichter tegen de huizen zal komen, de leefbaarheid in onze wijken zal verbeteren. Wij eisen betere bescherming tegen het geluid, fijnstof, CO2 en dat eigenlijk overal in Zelzate. Daarom vragen we aan Vlaanderen: wees ambitieus. Geef de buurtbewoners medezeggenschap in jullie plannen."

Verkeersveiligheid

Marijn Struyf van de Werkvennootschap toont begrip, maar weerlegt ook één en ander. "We krijgen de vraag voor een Antwerps scenario vaker voorgeschoteld. Daar hebben we ook begrip voor. De mensen mogen wel niet voorbij gaan aan het feit dat wat nu op tafel ligt het werk is van een zeer lange en grondige studie. Bovendien lijkt iedereen er zomaar vanuit te gaan dat dit project er is om de verkeersdoorstroming te verbeteren, maar in essentie is het vooral een verkeersveiligheidsproject. Zo pakken we een aantal zwarte punten aan en realiseren we in de volledige kanaalzone veilige fietsverbindingen. Bij de plannen gaan we trouwens veel verder op het vlak van leefbaarheid

dan dat het milieueffectenrapport ons voorschrijft. Zo is de geluidsmuur langs de huizen veel hoger dan voorgeschreven. Leefbaarheid is een essentieel onderdeel bij alle projecten die we doen. We zijn dan ook bereid te luisteren. De plannen in dit vergevorderde scenario nog wijzigen, is een ander verhaal."